Этникалык кыргыздар

Баяман Умарбакиевге карышкыр күндүз эле кой багып жүргөн жеринен кол салган. Койчуман тишин сындыргандан кийин качып кеткен кашабаң түндөсү кайтып келип, короодогу койду четинен кыра баштайт. Ошондо койчулар аны союл менен солойто чаап жайлаган экен. Мал жандуу мургабчыларды "короого карышкыр тийип, койду кырып кетиптир" деген сөз менен таң калтыра албайсың. Бирок быйыл карышкыр Суранчы аттуу 32 жаштагы койчуга тиш…

Кытай Эл Республикасынын аймагындагы кыргыздардын ичинен Кытай Памир кыргыздары азыркы мезгилде тарыхчылар үчүн кызыктуу изилдөө объектисине айланды. Анткени Кытай Памир кыргыздары байыртадан бери эле ушул Кытайдын Памирин жердешип, илимде, коомдо жергиликтүү абориген эл катары эсептелет. Ата-бабаларыбыздын баскан издери, жаткан сөөктөрү, калтырган мурастары, тарыхый, маданий өнүгүшүнүн этаптары мына ошол Кытай Памиринде да сакталып, орун алган. Ооган Памирине караганда Кытай Памириндеги кыргыздар…

Кыргызстанга Мургаб районудан келген этникалык кыргыздар тууралу маек. Уурулуктун арты, уулантып өлтүрөтКуулуктун арты, кутуртуп өлтүрөт Элинен качкандын эки дүйнөсү тар болот Эл байлыгын уурдагандар эсин жоготуп кор болот //

Алай районуна караштуу Сары-Могол айылында биринчи жолу өзгөчө үйлөнүү той өттү. 16-февралда баш кошкон түгөйлөр Таалай Турсунов менен Уулча Кошонова үйлөнүү тойго ат минип чыгышкан. Айыл тургундары башка жаштарды да ашыкча ысырапкорчулукка жол бербей, Таалай менен Уулчадан үлгү алууга чакырат.

Төрт жылдан бери сары өзөн Чүйдү жердеген сарыколчу Убайдылда Шайымов жакында киндик каны тамган айылына барды. Түштүк Памирдин Баш-Күмбөз айлында өзү иштеген мектептен кабар алып, жээнин күйөөгө берип, айылдын турмушунан кабар алып кайтты. Сары-Кол өрөөнүндө жайгашкан Памирдин Мургаб районун жайкысын чет элдик туристтер каптап кетет, ал эми кышкысын беш миң метрге чукул келген Ак-Байтал даванын ашып, ал жакка зарыл…

Сарыкол элинин, жеринин тарыхы да тереңге кетет эмеспи. Ал тарыхтын ичинде белгилүү адамдардын өмүрүндөгү казыктуу уламыштар.окуялар да бар. Ошолордун арасында Ыраң-көлдөгү үч күн аккан Ак эшандын дарыясы жөнүндөгү уламыш да бар. Бул уламыш ар түрдүү вариянттарда айтылып жүрөт. Ошол уламыштардын бирөөсү эл ичинде мындайча айтылып жүрөт. Илгери Ыраң-көлдө бай авабыз той берип, жер жерлерден конок чакырып, суу сууга…