Этникалык кыргыздар

Турмуш шартка байланыштуу башка чөйрөдө жетилип, сегиз жылдан кийин өз апасына жолуккан Кызжибек Сулайманова Чүйдүн Жайыл районунун 20 жаштагы тургуну. Анын жашоосу, өз апасы менен жолуккан алгачкы күндөрүндөгү эскерүүлөрү, Тажикстандагы кыргыз кыздарынын адептик өзгөчөлүктөрү жөнүндөгү баяндамалары менен аймактык кабарчы таанышты. Ал балалык, жаштык күндөрү жөнүндө мындайча сөз козгойт. «Туулган жердин топурагы алтын эмеспи. Кайда жүрсөм да кичи мекеним…

Мен азыр шаарды тиктеп терезеден сыртка көз салып тургам. Ой кыялым каалгып, учуп тээ алыска учуп жүрөт. Алыскы Сарыколдун (Чыгыш Памирдин) тоо таштарын аралап кетет ой санаам. Аксуу дарыясын бойлоп учу кыйыры керилип жаткан Тасманын талаасынын орто ченинде. Түз талаада турган аппак тамдар, ооба бул жер Метеостанция. Ээн калган үйлөр, жымжырттык, тунжуроо, баары унутуп кетишкен сыяктуу. Султан агамдын айтымында…

Түркиядагы Ван кыргыздарынын тарыхчысы, санжырачысы, аалымы Абдулхалим Ватан 14-майда 65 жашында жүрөк оорудан каза болду. Бул тууралуу «Азаттыкка» маркумдун уулу Памир Ватан кабарлады. Абдулхалим Ватан 1955-жылы Бадахшанда туулуп, өмүр бою памирлик кыргыздардын биримдигине жана өнүгүшүнө салым кошуп келген. 1982-жылы памирлик кыргыздар менен Түркиянын Ван аймагына көчүп барып, отурукташып калган. Ал кыргыздын каада-салтын, үрп-адатын жана маданиятын Түркияда изилдеп, Улуу Памир…

Тажикстанда он күндүн ичинде эле коронавирус менен катталгандардын саны 600дөн ашты. Кыргыздар көп жашаган Жерге-Тал, Мургаб райондорунда да илдетти жугузуп алгандар болгон. Кыргыз улутундагы жарандар аталган аймактарда тамак-аш, дары-дармек тартыш экенин билдирип, коронавирустун алдын-алуу үчүн журтташтардан көмөк сурап жатышат. Тажикстандан Кыргызстанга журт которуп келген жазуучуАким Кожоевдинтууган-уругу Жерге-Талда. Ал райондун борборунда карантин киргизилгенин, вирустан бир киши каза тапканын, бир нече жашоочу…

Күн чатырап тийип, чак түшкө жакындап калган учур, күздүн жаңы гана башталышы, айылдагы элдер баягы көр тиригилик менен алек, жашоо өз нугунда, албетте СССР мамлекетинде караан күн каптаган согуш тынчын албаса бул бийик тоого курчалган тоо текеси менен жарышып жашаган элдин жашоосу тынч. Өз иши менен алек болгон Гожомкул ава жетимдиктин көп эле азабын тартып чоңойгон, ал жаңы эле…

Жайдын саратан күнү, узун кара май жол менен өрлөп келе жаткан “көк-кашканын” улуган үнү, Кулак-Кести жылгасынын оозуна чыгып, Аличор айылына карай тумшуктан энкейгенде гана ак тумшугу менен ЗИЛ-130 маркасындагы унаанын карааны көрүнө баштады. Оор жүгү менен озондоп келе жаткан “көк-кашка” эми, өх.. дегенсип ылдыйга бешинчи тездикке (скоростко) которулуп үнү жеңилдей түштү. Аличор, эки жүз түтүн эл жашаган чакан айыл.…